Đức Phanxicô rời bệnh viện tháng 6 vừa qua. Ảnh Tiziana FABI / AFP
Một người “mệt mỏi nhưng luôn vững tay chèo”: sau một năm bận rộn, chúa nhật 17 tháng 12 Đức Phanxicô mừng sinh nhật 87 tuổi, ngài tăng lịch làm việc dù sức khỏe suy giảm và những lời chỉ trích ngài ngày càng gay gắt hơn.
Một Thượng hội đồng, năm chuyến đi, 10 năm làm giáo hoàng: trong 12 tháng, Đức Phanxicô phải ngồi xe lăn để đi lại nhưng ngài không giảm bớt nhịp làm việc bận rộn, dù có những lo ngại cho sức khỏe, ngài bị nhiễm trùng đường hô hấp vào tháng 3, phẫu thuật bụng vào tháng 6.
Trong các hành lang của Vatican, nhiều người đã nói đến bầu khí “kết thúc triều” và ngài cũng đã từng nói triều giáo hoàng của ngài là triều ngắn ngủi.
Một nguồn tin ẩn danh ở Vatican nói với hãng tin AFP: “Sức khỏe của ngài đang suy giảm, ngài mệt mỏi nhưng ngài luôn sáng suốt và ngài đang vững tay chèo hơn bao giờ hết.”
Dù ngài công nhận ngài gặp khó khăn đi đứng, nhưng ngài vẫn tiếp tục đi khắp thế giới với các chủ đề trọng tâm triều của ngài: vấn đề di cư ở Marseille, các vùng ngoại vi ở Mông Cổ hay sự tàn phá của chiến tranh ở Cộng hòa Dân chủ Congo.
Nhưng trên hết, năm 2023 vẫn sẽ là năm đầu tiên không có bóng dáng Đức Bênêđictô XVI tiền nhiệm của ngài đã qua đời ngày 31 tháng 12 năm 2022, chấm dứt gần 10 năm chung sống giữa hai người mặc áo trắng tại Vatican.
Linh mục Michel Kubler ở Rôma, cựu tổng biên tập báo La Croix giải thích với hãng tin AFP: “Đức Phanxicô thấy mình được giải thoát khỏi cái bóng của Đức Bênêđictô XVI, nhưng cùng lúc ngài cảm thấy mình bị cô lập trước các kẻ thù của ngài, vì một cách nào đó, Đức Bênêđictô XVI là tường thành bảo vệ ngài.”
“Vòng xoáy siết lại”
Vì cả trong và ngoài Thành phố-Quốc gia Vatican, kể từ ngày ngài được bầu chọn, các chỉ trích ngài ngày càng gia tăng. Điều này cho thấy qua nhiều bài phát biểu chống lại chính quyền do ngài quản trị, đặc biệt là từ những người theo chủ nghĩa bảo thủ cực đoan ở Mỹ.
Linh mục Michel Kubler lưu ý: “Những người không thích Đức Phanxicô ngày càng ít kiềm chế. Chúng ta đang ở trong vòng xoáy của mối quan hệ ngày càng cứng rắn giữa Đức Phanxicô và một phe đối lập công giáo nào đó”.
Một nguồn tin của Vatican cho biết: “Các cuộc tấn công ngày càng nguy hiểm hơn và ở 360 độ. Chúng tôi cũng cảm thấy mệt mỏi chung do tính cách chia rẽ của ngài.”
Lý do, việc điều hành guồng máy của giáo hoàng bị cho là quá cá nhân, và những khó khăn trong việc hoàn thành cuộc cải cách Giáo triều mà ngài được bầu chọn vì lý do này.
Ngược lại, Đức Phanxicô đã phản ứng mạnh mẽ, ngài loại các đặc quyền, tiền lương và chỗ ở chính thức của hồng y Raymond Burke, một trong những đối thủ chỉ trích ngài gay gắt nhất.
Năm 2023 cũng là năm đánh dấu qua những diễn biến trong cuộc chiến chống bạo lực tình dục trong Giáo hội, như vụ linh mục Dòng Tên Marko Rupnik, người Slovenia bị buộc tội bạo lực tình dục và tâm lý với phụ nữ hay việc linh mục Hans Zollner từ chức, linh mục là thành viên có ảnh hưởng nhất trong Ủy ban Giáo hoàng Bảo vệ Trẻ vị thành niên.
Ngoại giao “khó khăn”
Về mặt ngoại giao, ngài đã không làm được gì với cuộc chiến ở Ukraine, dù gần như mỗi tuần ngài đều lên tiếng kêu gọi tiếng súng phải im bặt và phải nỗ lực tìm kiếm hòa bình. Ngài đã cử hồng y người Ý Matteo Zuppi đi Washington, Kiev, Matxcova và Bắc Kinh. Một nguồn tin ngoại giao nói với hãng tin AFP, cố gắng này giúp thực hiện được các mối liên lạc nhưng không mang lại kết quả rõ ràng. Nguồn tin nói thêm: “Ngoại giao của Tòa Thánh đang gặp khó khăn một chút, đôi khi do những sáng kiến hoặc bài phát biểu không được chuẩn bị kỹ của giáo hoàng, làm hạn chế khả năng hòa giải của Tòa thánh.”
Lời kêu gọi mới về sinh thái không có tiếng vang như thông điệp Laudato Si’ năm 2015 của ngài, và ngài đã phải từ bỏ việc đến Dubai vì lý do sức khỏe.
Năm 2024 sẽ được đánh dấu đặc biệt với giai đoạn thứ hai của Thượng hội đồng về tương lai của Giáo hội, trong đó các chủ đề như chức phó tế nữ sẽ được đưa lên bàn thảo luận.
Gần đây Đức Phanxicô cho biết ngài đã chọn đền thờ Đức Bà Cả làm nơi chôn cất. Các chuyến tông du dự trù trong năm 2024 của ngài là Bỉ và Argentina. Nhưng tất cả tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và sức chịu đựng của ngài trước những thù nghịch.
varmatin.com, 2023-12-15
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Nguồn: phanxico.vn
