Thánh Irênê, giám mục, tử đạo (130-202)
Lễ Nhớ: ngày 28 tháng 6.
Sinh hạ tại Tiểu Á, là đồ đệ của Thánh Polycarpe, Giám mục Smyrne, thánh Polycarpe chính là đồ đệ của Thánh Gioan tông đồ.
Người đến Lyon và được thánh Photin phong linh mục. Năm 177, Người được gửi qua La mã, Người trở về sau khi thánh Photin chết vì đạo, và lên kế vị.
Người ta ít biết về người nhưng các tác phẩm do Người để lại đặt Người lên địa vị một nhà thần học của Giáo Hội La-tinh thời ấy. Công cuộc nhắm vào việc bài bác một lạc thuyết nguy hại nhất thời ấy là thuyết Thông tri-Gnose- cho rằng người ta được biết do trực giác hơn đức tin, thuyết đang chia rẽ tín hữu, đã phá đức tin. Tác phẩm quan trọng nhất của Người mang tựa đề: Adversus Haereses-Chống lạc giáo.
Thần học của Irénée là thần học về giáo hội. Người minh chứng rằng sự hiệp nhất trong Giáo Hội là điều kiện hiện hữu của Giáo Hội và việc phổ cập không làm tổn hại đến sự duy nhất, vì Giáo Hội là nơi lưu giữ và tàng trữ trung thực đức tin do Thánh Kinh được các Tông đồ truyền lại. Irênê cổ võ hết sức việc hiệp nhất ấy bằng cách giải hoà các cuộc tranh chấp, nhất là về vấn đề ngày lễ Phục Sinh, đang có giữa đức Victor và các giáo hội đông Phương.
Theo một tương truyền của Grêgôriô ở Tours, của Hiêrônimô thì thánh Irênê chết vì đạo.
(Theo Lịch Phụng Vụ Chư Thánh 2018 của Lm. Augustino NGUYỄN VĂN TRINH)
