Thánh
ĐAMINH NGUYỄN VĂN CẨM
Linh mục (1810 - 1859)
NGÀY TỬ ĐẠO: 11 THÁNG 3
“Tất cả những gì anh em muốn người ta làm cho mình, thì chính anh em cũng hãy làm cho người ta” (Mt 7, 12).
Thánh Đaminh Nguyễn Văn Cẩm sinh năm 1810 tại làng Cẩm Giàng (hay Cẩm Chương), xứ Kẻ Roi, tỉnh Bắc Ninh. Về sau, cậu theo gia đình về quê mẹ ở xứ Lai Tê, Giáo phận Bắc Ninh.
Với trí thông minh sắc sảo, từ thuở nhỏ, ngài đã được nhận vào chủng viện và được thụ phong linh mục.
Sau khi thụ phong linh mục, cha cẩm chọn sống theo linh đạo dòng Ba Đa Minh. Cha rất nhiệt tâm hoạt động tông đồ, cổ vũ lòng sùng kính chuỗi Mân côi, được bề trên cùng mọi người yêu mến.
Cha cẩm sinh quán Bắc ninh, thuộc Giáo phận Đông, nhưng tình nguyện phục vụ trong Giáo phận Trung vì số tín hữu công giáo tại đây đông gấp ba lần.
Khi cuộc bách hại trở nên gay gắt, vì lợi ích giáo dân, cha phải di chuyển từ nơi này đến nơi khác. Khi sứ vụ đòi hỏi, cha sẵn sàng đi bất cứ nơi đâu dù cho có phải gặp nguy cơ bị bắt.
Đầu năm 1859, cơn bắt đạo trở nên gắt gao. Một hôm, khi đang thi hành mục vụ ở giáo họ Hà Lan, người ta phát hiện ra cha và tố cáo với quan. Họ tố cáo không phải vì ghét cha, nhưng là để được trọng thưởng. Ngày 21/01/1859 cha bị bắt giải về tỉnh Hưng Yên.
Trước tòa quan tổng đốc, cha Cẩm tự nhận là đạo trưởng và chấp nhận mọi hình khổ, roi đòn, chứ không chấp nhận việc chà đạp Thánh Giá. Thấy không thể làm lung lay đức tin của ngài, quan ra lệnh nhốt cha Cẩm vào trong một cái cũi chật hẹp và tù túng suốt nhiều tháng liền.
Trong tù, với trái tim nhân hậu, cha đã được sự cảm mến của cai tù và lính canh gác. Họ chấp nhận cho các tín hữu thường xuyên thăm viếng ngài. Nhờ đó, cha có thể liên lạc thư từ với Đức cha địa phận là Đức cha Valentinô - Vinh.
Cha giãi bày với Đức cha lòng trung kiên với Đức Kitô và ước nguyện được diễm phúc tử đạo. Đức cha Valentinô - Vinh đã gửi cha Hương vào thăm và ban các bí tích cho cha.
Ngày nhận được tin bị xử trảm, cha đã không che dấu được niềm hạnh phúc vì sắp được hiến dâng chính mạng sống mình. Án lệnh chém đầu được thi hành ngày 11/03/1859 tại pháp trường Ba Tòa, tỉnh Hưng Yên, dưới thời vua Tự Đức. Thi hài của cha được an táng tại giáo xứ Lai Tê, Giáo phận Bắc ninh. Hiện tại, hài cốt của cha vẫn còn được lưu giữ tại nhà thờ này.
Linh mục Đaminh Nguyễn Văn Cẩm được nâng lên hàng chân phước ngày 29/04/1951 và được tôn phong hiển thánh ngày 19/06/1988.
Trích sách "Hạnh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam"
Biên soạn: Hội đồng Giám mục Việt Nam